Türkiye Hangi Kıtada Kabul Edilir?
Merhaba sevgili okur, seninle oturup çay eşliğinde neden bu sorunun hâlâ güncel olduğunu konuşmak istedim: Türkiye hangi kıtadadır? Bu soru belki çocukluğumuzdan beri kulağımıza çalınmıştır ama aslında cevap, sadece “Asya” ya da “Avrupa” diye kısa bir etiketle verilemeyecek kadar katmanlı. Gel birlikte, verilerle desteklenmiş bir hikâye üzerinden ilerleyelim.
Bir Hikâye ile Başlayalım
Yıllar önce, İstanbul’un iki kıtasını birbirine bağlayan köprünün altında bir gün oturuyordum. Karşımda, Avrupa yakasında yaşayan Selim vardı; analitik ve çözüm odaklı bir mühendis. Alexandra ise Anadolu yakasından, empati kurmayı seven bir öğretmendi. Selim hemen haritalar çıkarıyor, alan hesapları yapıyordu: “Türkiye’nin %97’si Asya’ya ait,” diyordu. Alexandra ise çocuklarının günlük hayatında iki kıta arasında nasıl köprü olduğundan bahsediyordu: “Biz aslında hem Avrupa hem Asya’yız,” diyordu. Ve işte tam bu anda fark ettim ki, Türkiye’nin kıta sorusu yalnızca coğrafya değil; kimlik, kültür ve tarihle de içli dışlı.
Coğrafi Veriler ve Gerçek Dünya
Coğrafi açıdan bakarsak, Türkiye’nin büyük bölümü Asya yani Anadolu’da yer alıyor. ([Vikipedi][1]) “Asya Türkiye” olarak anılan bu kesim, ülkenin yaklaşık %97’sini oluşturuyor. ([Simify][2]) Öte yandan, ülkenin küçük fakat önemli bir kısmı Avrupa kıtasında, yani Trakya bölgesinde bulunuyor. Bu kısım ise yaklaşık %3’lük bir alanı kapsıyor. ([vertexdiary.com][3])
Tarihten bahsetmişken, Avrupa yakasındaki o kısmın tarihi mirası da büyük: İstanbul, Boğaz ile iki kıta arasında yer alıyor ve bu durum bizim sadece haritaya değil, kimliğimize de yansıyan bir geçit yaratıyor. ([WorldAtlas][4])
Kıtalar Arasında Bir Köprü Olarak Türkiye
Selim’in matematiksel bakışıyla görmek gerekirse, Türkiye’nin açıklaması basit: “Bir kısmı Avrupa’da, büyük kısmı Asya’da.” Ancak Alexandra’nın bakışı daha derindi: “Biz, iki kültür arasında köprüyüz.” Türkiye’nin konumu sadece coğrafi bir şans değil; bu şans, tarih boyunca uygarlıkları, ticareti, fikir alışverişini birleştirdi. Örneğin, Avrupa Birliği ile görüşmeleri, NATO üyeliği ve Asya ile Ortadoğu bağlantıları birer refleks gibi ortaya çıktı. ([gottagoturkey.com][5])
İnsan Hikâyeleri ile Bağlantı
Anadolu yakasındaki küçük bir köyde yaşayan öğretmen kadın, yıllarca çocuklarına “Biz iki kıtanın hikâyesiyiz” dedi. Onlara coğrafya derslerinde haritalar üzerinden Avrupa‑Asya sınırını gösterdi ama asıl önemli ders, “bu sınır aslında bir köprü” demekti. Öte yanda, Avrupa yakasında yaşayan genç bir mühendis, şirketinin Avrupa pazarında çalışırken “Biz Asya temelli ama Avrupa bağlantılı bir ülkeyiz” diyordu. Bu iki insanın hikâyesi, Türkiye’nin kıta tanımının sadece bir coğrafi sınıflama olmadığını; hayatın içinde, kültürde, işte ve ilişkilerde yankılandığını gösteriyor.
Neden Bu Önemli?
Türkiye’nin “Avrupa mı, Asya mı, ya da her ikisi mi?” sorusu, ülkenin uluslararası ilişkilerinde, kültürel kimliğinde ve ülke içindeki vatandaş algısında bir belirleyici. Coğrafi olarak baskın parça Asya olmasına rağmen, Avrupa ile bağlantılar tarihsel ve güncel düzeyde yoğun. Bu da Türkiye’yi tek bir kıta etiketiyle sınırlamayı zorlaştırıyor. ([Maps of World][6])
Ayrıca bu durum, gençlerin dünyaya bakışını, iş yapan şirketlerin yönünü, göçle gelen kültürlerin uyumunu etkiliyor. Çünkü “Biz iki kıta arasında bir ülkeyiz” diyebilmek, dünyayla bağlantıya geçmenin de bir yolu.
Son Düşünceler ve Soru Zamanı
Türkiye coğrafi olarak büyük ölçüde Asya kıtasında yer alırken, küçük ama stratejik bir bölümü Avrupa kıtasında bulunur. Bununla birlikte, gerçek anlamda Türkiye’nin kıta kimliği, coğrafi değil; tarihsel, kültürel ve sembolik bir hikâyedir. Selim ve Alexandra’nın hikâyelerinde görüldüğü gibi, rakamlar önemli ama insan hikâyeleri daha da güçlü.
Şimdi seni de merak ediyorum: Sen Türkiye’nin hangi kıtaya daha yakın hissediyor olduğunu düşünüyorsun? Asya mı, Avrupa mı yoksa gerçekten “iki kıta arasında” bir köprü mü? Yorumlarda senin bakış açını da duymak isterim.
[1]: https://en.wikipedia.org/wiki/Geography_of_Turkey?utm_source=chatgpt.com “Geography of Turkey – Wikipedia”
[2]: https://simify.com/blogs/travel/what-continent-is-turkey?utm_source=chatgpt.com “What Continent Is Turkey In? Geography Explained – Simify”
[3]: https://vertexdiary.com/is-turkey-in-europe-or-asia/?utm_source=chatgpt.com “Is Turkey in Europe or Asia – vertexdiary.com”
[4]: https://www.worldatlas.com/geography/is-turkey-in-europe-or-asia.html?utm_source=chatgpt.com “Is Turkey In Europe Or Asia? – WorldAtlas”
[5]: https://gottagoturkey.com/is-turkey-a-part-of-europe-or-asia/?utm_source=chatgpt.com “Is Turkey a part of Europe or Asia? – Turkiye”
[6]: https://www.mapsofworld.com/answers/geography/turkey-europe-asia/?utm_source=chatgpt.com “Is Turkey in Europe? | Where is Turkey – Maps of World”